भारतीय सशस्त्र दल – अग्निपथ योजना 2022 I AGNIPATH Scheme 2022

 

Advertisement

अग्निपथ योजना काय आहे ?

अग्निपथ योजनेची रचना सशस्त्र दलांचे तरुण प्रोफाइल सक्षम करण्यासाठी करण्यात आली आहे. हे समकालीन तंत्रज्ञानाच्या ट्रेंडशी अधिक सुसंगत असलेल्या समाजातील तरुण प्रतिभांना आकर्षित करून आणि कुशल, शिस्तबद्ध आणि प्रवृत्त मनुष्यबळ समाजात परत आणण्यासाठी गणवेश परिधान करण्यास उत्सुक असलेल्या तरुणांना संधी देईल. सशस्त्र दलांबद्दल, ते सशस्त्र दलांच्या तरुण प्रोफाइलमध्ये वाढ करेल आणि ‘जोश’ आणि ‘जज्बा’ची नवीन भाडेपट्टी प्रदान करेल आणि त्याच वेळी अधिक तंत्रज्ञान जाणणाऱ्या सशस्त्र दलांकडे परिवर्तनशील बदल घडवून आणेल – जे खरोखरच आहे. काळाची गरज. या योजनेच्या अंमलबजावणीमुळे भारतीय सशस्त्र दलांचे सरासरी वय अंदाजे 4-5 वर्षांनी कमी होईल अशी कल्पना आहे. स्वयं-शिस्त, परिश्रम आणि फोकस याविषयी सखोल जाण असलेल्या अत्यंत प्रेरित तरुणांना पुरेशा कुशलतेने आणि इतर क्षेत्रात योगदान देण्यास सक्षम असणार्‍या तरुणांचा देशाला खूप फायदा होणार आहे. देशाला, समाजाला आणि देशाच्या तरुणांना अल्प लष्करी सेवेचा लाभ मोठा आहे. यामध्ये देशभक्ती, सांघिक कार्य, शारीरिक तंदुरुस्ती वाढवणे, देशाप्रती दृढ निष्ठा आणि बाह्य धोके, अंतर्गत धोके आणि नैसर्गिक आपत्तींच्या काळात राष्ट्रीय सुरक्षा वाढवण्यासाठी प्रशिक्षित कर्मचार्‍यांची उपलब्धता यांचा समावेश होतो.

तीन सेवांच्या मानव संसाधन धोरणात नवीन युग सुरू करण्यासाठी सरकारने सादर केलेली ही एक प्रमुख संरक्षण धोरण सुधारणा आहे. हे धोरण, जे तात्काळ लागू होईल, त्यानंतर तीन सेवांसाठी नावनोंदणी नियंत्रित करेल.

अग्निवीर कोण आहेत ?

सशस्त्र दलात अग्निपथ योजनेद्वारे भरती होणार्‍या उमेदवारांना अग्निवीर म्हणून संबोधले जाईल. त्यांना त्यांच्या देशाची सेवा करण्याची आणि राष्ट्र उभारणीत योगदान देण्याची अनोखी संधी दिली जाईल. भारत सरकारने अग्निपथ योजनेद्वारे सशस्त्र दलात 46,000 अग्निवीरांची भरती करण्याची घोषणा केली आहे.

फायदे: 

1. सशस्त्र दलांच्या भरती धोरणात परिवर्तनकारी सुधारणा.
2. तरुणांना देशाची सेवा करण्याची आणि राष्ट्र उभारणीत योगदान देण्याची अनोखी संधी.
3. सशस्त्र दलांचे प्रोफाइल तरुण आणि गतिमान राहील
4. अग्निवीरांसाठी आकर्षक आर्थिक पॅकेज.
5. अग्निवीरांना सर्वोत्तम संस्थांमध्ये प्रशिक्षण देण्याची आणि त्यांची कौशल्ये आणि पात्रता वाढवण्याची संधी.
6. नागरी समाजात लष्करी नैतिकता असलेल्या चांगल्या शिस्तबद्ध आणि कुशल तरुणांची उपलब्धता.
7. समाजात परतणाऱ्या आणि तरुणांसाठी आदर्श म्हणून उदयास येऊ शकणाऱ्यांसाठी पुरेशा पुनर्रोजगाराच्या संधी.

अग्निवीरांना लाभ:

अग्निवीरांना तिन्ही सेवांमध्ये लागू असलेल्या जोखीम आणि खडतर मेहनत (hardship) भत्त्यांसह आकर्षक कस्टमाइज्ड मासिक पॅकेज दिले जाईल. चार वर्षांचा प्रतिबद्धता कालावधी पूर्ण झाल्यावर, अग्निवीरांना एकवेळचे ‘सेवानिधी’ पॅकेज दिले जाईल ज्यामध्ये त्यांचे योगदान त्यावरील जमा व्याज आणि त्यांच्या योगदानाच्या जमा झालेल्या रकमेइतके सरकारचे योगदान असेल ज्यामध्ये खाली दर्शविल्याप्रमाणे व्याज समाविष्ट असेल:

वर्ष	सानुकूल पॅकेज  (मासिक)	इन हँड (70%)	अग्नीवीर कॉर्पस फंडसाठी योगदान (30%)	भारत सरकारकडून कॉर्पस फंडसाठी योगदान
	सर्व आकडे रुपयांमध्ये (मासिक योगदान)
1st Year	30000	21000	9000	9000
2nd Year	33000	23100	9900	9900
3rd Year	36500	25580	10950	10950
4th Year	40000	28000	12000	12000
चार वर्षानंतर एकूण अग्नीवीर कॉर्पस फंड			रु  5.02 Lakh	रु 5.02 Lakh
Exit After 4 Year	Rs 11.71 Lakh as SevaNidhi Package (Including, interest accumulated on the above amount as per the applicable interest rates would also be paid)

अटी व शर्ती:

Advertisement

अग्निपथ योजनेंतर्गत, अग्निवीरांची चार वर्षांच्या कालावधीसाठी संबंधित सेवा कायद्यांतर्गत नोंदणी केली जाईल. सशस्त्र दलात इतर कोणत्याही विद्यमान रँकपेक्षा वेगळी अशी त्यांची रँक असेल. चार वर्षांची सेवा पूर्ण केल्यावर, संघटनात्मक आवश्यकता आणि सशस्त्र दलांनी वेळोवेळी जाहीर केलेल्या धोरणांच्या आधारे, अग्निवीरांना सशस्त्र दलात कायमस्वरूपी नावनोंदणीसाठी अर्ज करण्याची संधी दिली जाईल. या अर्जांचा त्यांच्या चार वर्षांच्या व्यस्त कालावधीतील कामगिरीसह वस्तुनिष्ठ निकषांवर आधारित केंद्रीकृत पद्धतीने विचार केला जाईल आणि अग्निवीरांच्या प्रत्येक विशिष्ट तुकडीच्या 25% पर्यंत सशस्त्र दलाच्या नियमित केडरमध्ये नोंदणी केली जाईल. तपशीलवार मार्गदर्शक तत्त्वे स्वतंत्रपणे जारी केली जातील. ही निवड करणे हे सशस्त्र दलांचे विशेष अधिकारक्षेत्र असेल.

शैक्षणिक पात्रता: विविध श्रेणींमध्ये नावनोंदणीसाठी अग्निवीरांची शैक्षणिक पात्रता प्रचलित राहील. {उदाहरणार्थ: जनरल ड्युटी (GD) शिपाई मध्ये प्रवेश करण्यासाठी, शैक्षणिक पात्रता इयत्ता 10 आहे).

वयाची अट: 17.5 ते 21 वर्षे 

जाहिरात (Notification): पाहा